Patríarki, píslarvottur, postullegur faðir.
Helgisögn greinir, að heilagur Ignatius biskup í Antiokkíu í Sýrlandi [3. stœrsta borg í Rómaveldi, íbúar eitthvað 500.000; nú Antakya í suðaustur Tyrklandi] sé litla barnið, sem Kristur setti á meðal lærisveina sinna (Mt 18.2). Hvort sem svo var, er hann talinn hafa kynnzt postulunum, Jóhannesi eða Pétri og Páli. Ignatius var nálægt árinu 107, á dögum Trajanusar keisara, dœmdur til dauða, þá orðinn allgamall, og síðan fluttur frá Antiokkíu til Rómar í fylgd hermanna. Þar var hann líflátinn, trúlega í Colosseum. Á þessari leið tókst honum að rita sjö bréf [15 bréf voru eignuð honum, sum í lengri og styttri gerð, en frœðimenn hafa talið styttri gerðina af sjö þeirra áreiðanlega, og eru þau öll varðveitt], sem þykja bregða skýru ljósi á frumkristnina. Honum var efst í huga að efla einingu í söfnuðunum, sem ekki var óskoruð á þeim tíma, bæði út af hugmyndum fólks um trúna og ólíkum uppruna, en í Antiokkíu var til dœmis verulegur hluti safnaðarins Gyðingar, sem voru fastheldnir á siði þjóðar sinnar og Gamla testamentið. Að boðun Gyðingdóms innan kirkjunnar er einkum vikið í 6. kafla í bréfi biskupsins til Fíladelfíumanna og 10. kafla í bréfinu til Magnesíumanna, og við því varaði hann eindregið. Hann hvatti til hollustu við biskupa og kennimenn kirkjunnar. Eitt bréfa Ignatiusar var til kirkjunnar í Róm. Þar fjallaði hann meðal annars um hlutskipti sitt. Aðrir píslarvottar sóttu og sækja enn í það hughreystingu:
Ég rita öllum kirkjunum og fullvissa þær um, að ég er sannarlega einlægur í því að deyja fyrir Guð – ef þið aðeins leggið enga hindrun í veginn. Ég verð að sárbiðja ykkur að gera mér engan slíkan ótímabæran greiða. Gjörið svo vel að leyfa mér að verða málsverður villidýranna, því að það eru þau, sem munu greiða leið mína til Guðs. Ég er hveitikorn Hans, malað smátt í munni ljónanna og gert að fullkomnu brauði handa Kristi. Betra væri, ef þið æstuð villidýrin, svo að þau verði grafarþró mín. Látið þau ekki leifa neinum bita af holdi mínu, svo að ég verði engum til byrði eftir að ég sofna burt. Þegar ekki neitt verður eftir af holdi mínu, sem heimurinn fœr séð, þá mun ég í sannleika verða lærisveinn Krists. Biðjið því fyrir mér til Hans, að með þátttöku þeirra verði ég gerður að fórn til Guðs. En ég skipa yður ekki fyrir, eins og ég væri Pétur eða Páll. Þeir voru postular, og ég er dœmdur glæpamaður. Þeir voru frjálsir menn, og ég er enn þræll (þótt Jesús Kristur muni, ef ég líð píslarvætti, veita mér frelsi, og í Honum mun ég rísa upp aftur sem frjáls maður). Sem stendur kenna þessir hlekkir mér að girnast enga jarðneska hluti.
Þrátt fyrir það, berst ég nú þegar við rándýr, bæði á sjó og landi og á nóttu sem degi, alla leiðina frá Sýrlandi til Rómar. Því að ég er hlekkjaður við tíu grimma hlébarða (með öðrum orðum, hóp af hermönnum), sem verða því ósvífnari sem þeir fá fleiri gjafir. En misþyrmingar þeirra hjálpa mér að minnsta kosti að taka framförum sem lærisveinn; þótt ekki sé þar með sagt, að syndir mínar séu enn með öllu fyrirgefnar. Hve mikið hlakka ég ekki til, að hin raunverulegu ljón verði reiðubúin að taka við mér. Ég bið þess eins, að þau bregðist skjótt við. Ég ætla að snúa mér að þeim, svo að þau muni, ólíkt sumum öðrum vesalingum, sem þau hafa verið of áhugalaus til að snerta, éta mig í snatri. Ég ætla að beita þau valdi. Þið verðið að fyrirgefa mér, en ég veit, hvað er sjálfum mér fyrir beztu. Þetta er fyrsta stig mitt sem lærisveinn. Ekkert vald, sýnilegt eða ósýnileg, má telja eftir mér, að ég fái að koma til Krists. Eldur, kross, árás villidýra, axarhögg, sundurlimun líkamans, beinbrot, útlimamissir, jafnvel mölbrot á öllum líkamanum – látum sérhverja skelfilega og djöfullega kvöl bitna á mér, ef það aðeins opnar mér leið til Jesú Krists!
Sagt er, að Ignatius hafi verið bœnheyrður 20. desember [en messudagur hans er venjulega haldinn 17. október]: Tvö stór ljón réðust strax til atlögu og átu hann upp til agna, nema stœrstu beinin, sem leyft var að flytja til greftrunar í Antiokkíu. Þess hefur verið getið til, að borginni hafi borið að útvega dauðadœmda menn til afnota við skemmtanir í Róm, auk þess sem yfirvöld á staðnum hafi óttast uppþot, ef Ignatius væri líflátinn í heimaborg sinni. Hann var dœmdur fyrir trúna, ber öllum saman um, og það má einnig skilja af 3. kafla í bréfi hans til Efesusmanna, en málsatvik eru ókunn. Hann hafði verið biskup frá því árið 69, hátt á fjórða tug ára. Fyrirrennari hans var Euodius, fyrsti biskupinn í Antiokkíu.
Bréf Ignatiusar til Efesusmanna [Reynir Guðmundsson 1999]
Bréf Ignatiusar til Magnesíumanna [Reynir Guðmundsson 1999]
Bréf Ignatiusar til Trallesmanna [Reynir Guðmundsson 1999]
Bréf Ignatiusar til Rómverja [Reynir Guðmundsson 1999]
Bréf Ignatiusar til Fíladelfíumanna [Reynir Guðmundsson 1999]
Bréf Ignatiusar til Smýrnumanna [Reynir Guðmundsson 1999]
Bréf Ignatiusar til heilags Pólýkarpusar [Reynir Guðmundsson 1999]
Bréf, sem sumir eignuðu Ignatiusi
Píslarvætti Ignatiusar
Arntz, Veronica
Benedikt páfi XVI. [ávarp 14. marz 2007]
Catholic Encyclopedia, höfundur O´Connor [birt 1910]
Catholic Online
Early Church
Jóhannes Chrysostomos kirkjufræðari: Prédikun um Ignatius
Per Einar Odden @ Den katolske kirke i Norge
Santi beati e testimoni
Wikipedia, enska
Wikipedia, spænska
Ökumenisches Heiligenlexikon
Read Full Post »